اسطوره اژدهاکشی و طرح آن در شاهنامه
Authors
Abstract:
شاهنامه اثری است حماسی، متشکّل از عناصر اسطورهای و تاریخی که در قالب روایت داستانی بیان شده است. آمیختگیِ اسطوره و تاریخ در شاهنامه، و تحوّل و دگرگونیِ داستانهای آن تا زمان منظوم شدن بهدست فردوسی، پیچیدگیِ خاصّی به ساختار داستانهای آن، داده است، چنانکه ما احساس میکنیم با مجموعهای از داستانهایی متعدّد و متنوّع روبرو هستیم. امّا در پسِ این تکثّرها و تنوّعهای روساختی، ژرفساختهای مشترکی را میتوان استخراج کرد. اسطورهی اژدهاکشی با گسترهی جهانیاش، یکی از معدود ژرفساختهای موجود در ساختار داستانهای شاهنامه است. در این مقاله، با بررسی شاهنامهی فردوسی، هفده داستان با ژرفساخت اژدهاکشی استخراج شده است. پس از بررسی ساختار رواییِ داستانها، با استفاده از ساختارگرایی استروس، اسطوره- واجهای تشکیلدهندهی ساختار داستانها را استخراج کردهایم. یافتههای این پژوهش نشان میدهد اسطورهی اژدهاکشی در ژرفساخت برخی داستانهای بهظاهر بیارتباط با این اسطوره نیز وجود دارد؛ چون ژرفساخت همهی داستانها مبتنی بر تقابل باروری طبیعت با سترونی است. واژههای کلیدی:
similar resources
رویای اسطوره ها در شاهنامه
خواب و رویا از جمله مقوله هایی است که از نخستین مراحل اندیشه ی بشر ،همواره فکر و ذکر انسان را به خود معطوف داشته و طبعاً عرصه ی ادبیات و به ویژه شعر فارسی هرگز از پرداختن به آن غافل نبوده است.در این میان طبیعت شعر حماسی به گونه ای است که به جهت قرابت با اسطوره ها؛ از مفهوم ، تجلّیات و زبان نمادین خواب، به وفور بهره جسته است. رویا در شاهنامه صرف نظر از شخصیّت ها ،قومیّت ها ، ریشه ها و اثرات آن، مرکز...
full textهوم عابد در شاهنامه و ریشه های اسطوره ای آن
هوم یا هئومه که در فرهنگ ودائی سئوما نام دارد، گیاهی پررمز و راز است که خود را در جایگاه خدایان و ایزدان در پهنه اساطیر هند و ایرانی جای داده است. ردپای این ایزدگیاه، در کهن ترین آثار مکتوب نظیر وداها و نیز اوستا، تا ادبیات دوره میانه و سپس شاه نامه فردوسی بچشم می خورد. هم اکنون نیز جایگاه این گیاه و افشره مقدس آن در آیین های دینی زرتشتیان، یادگاری از پیشینه درخشان و فراتاریخی آن است. این پژوهش...
full textاسطوره «داوری ایزدی» بهوسیلۀ آتش در شاهنامه
از ورای قرنها تمدّن بشری، آنچه امروز از مراسم شگفت داوری ایزدی برای ما به جا مانده است، تنها عبارت «سوگند خوردن» است، درحالیکه این رسم در میان اقوام و ادیان در گذشته امری معمول و آخرین محک برای تعین گناهکاری یا بیگناهی متهمان بوده است. با وجود اینکه نمونههای بسیاری از اجرای این مراسم در آثاری چون ویس و رامین، مثنوی، سلامان و ابسال، مخزنالاسرار و... به چشم میخورد، آشناترین نمونه از این نوع ...
full textاسطوره کوه و نخستین زن کوهنورد شاهنامه
این پژوهش به منظور شناخت اسطوره کوه و ارتباط معنوی این جلوه پر شکوه طبیعت با عالم ماورایی است . همچنین این ارتباط در اساطیر ایران باستان به صورت جایگاه خدایان ، ایزدان و قربانگاه عابدان برای ایزدان بر بلندای کوه های آشکار بوده و در واقع کوه ها مکانی برای عروج و سیر اندیشه از درهای آسمان به جهان علوی تلقی می گردیده است. فردوسی بزرگترین شاعر حماسه سرا و اسطوره پرداز ایران زمین، این مطلب را به ن...
full textاسطوره خون (بررسی برخی کارکردهای وابسته به خون و نمود آن در شاهنامه)
زندگی آدمی با اسطوره و آیین عجین شده است؛ اشتراک در مفاهیمی چون رنج، شادی، جنگ، صلح، عشق و سایر عواطف، روزنهای به سوی یک حس مشترک میگشاید که دلیلی برای روی آوردن انسانهای تنها، به جمع میشود و به اسطوره و آیین آنها معنا میبخشد. خون، بخشی از وجود زیستی آدمی و حیات سیال اوست که از پیکر فرد فراتر رفته، به میان افراد رسیده، بخشی از حس مشترک آدمیان را تشکیل داده و به نوبة خود منشأ بسیاری از اسط...
full textMy Resources
Journal title
volume 4 issue 4
pages 147- 171
publication date 2012-10-07
By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.
Keywords
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023